Port Gdańsk – od pokoleń zapewniający utrzymanie tysiącom rodzin mieszkających na Pomorzu, wrósł w ich życie także swoją infrastrukturą techniczną. Cofając się w ciągu wieków z dawnego centrum Głównego Miasta coraz bardziej w kierunku głębokich wód Zatoki Gdańskiej, rozwijał swoją bazę urządzeń, składowisk i budynków, tworząc kolejne dzielnice Gdańska, w których obiekty portowe przeplatają się z miejskimi. Industrialna zabudowa, prosta i surowa, zdominowała przestrzeń społeczną.
Z wielkiego obszaru, wyznaczonego ustawą o portach i przystaniach morskich z 1996 roku, w granicach administracyjnych portu znalazło się ponad 3,5 tysiąca hektarów położonych między brzegiem Bałtyku, a Martwą Wisłą, od Górek Zachodnich do ujścia kanału w Nowym Porcie. Port Gdańsk eksploatuje jednak obecnie jedynie część tej powierzchni.
„Port nasz widzę imponujący i piękny – z daleka, z lotu ptaka i z bliska, z pokładu jachtu i poziomu nadbrzeżnego bulwaru” – takie motto zaistniało jako zwiastun intencji nowego składu Zarządu ZMPG SA, który rozpoczął pracę 15 lipca 2013 roku. Przyświecało niektórym zapisom przygotowywanej strategii rozwoju portu. Jego sens znalazł również odbicie w strategii rozwoju przestrzennego Miasta Gdańska. W efekcie inicjatywy nowego Zarządu ZMPG SA, w ciągu kilku ostatnich miesięcy wielokrotnie spotykali się przedstawiciele Portu Gdańsk, Miasta Gdańsk i zaproszonych do współpracy trójmiejskich uczelni. Nabierała barw koncepcja wspólnego podjęcia Projektu nazwanego roboczo „Estetyzacja Portu Gdańsk”. Do pracy zaproszono kilkudziesięciu studentów architektury i kierunków artystycznych. Powstawały pierwsze efekty – udokumentowane na stronie internetowej portu www.portgdansk.pl/estetyzacja w formie kalendarium.
2 czerwca 2014 roku, zacne grono zawarło porozumienie o niebanalnym znaczeniu dla przyszłości gdańskiego portu i Miasta Gdańska. Prezydent Paweł Adamowicz wraz z Dorotą Raben, Prezesem Zarządu ZMPG SA i Markiem Pietruszewskim, Wiceprezesem Zarządu oraz Dr hab. inż. arch. Antonim Taraszkiewiczem – Dziekanem Wydziału Architektury Politechniki Gdańskiej, Prof. Krzysztofem Gliszczyńskim – Prorektorem gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych i Prof. dr hab. Teresą Martyniuk – Rektorem Sopockiej Szkoły Wyższej podpisali Umowę Partnerstwa, której intencją jest wspólna realizacja projektu pod nazwą „Estetyzacja Portu w Gdańsku”. Strony potwierdziły, że istotnym walorem Umowy jest możliwość zaangażowania do wspólnej pracy studentów uczelni partnerskich. Pierwszy etap Projektu zakończyć się ma wyłonieniem najlepszych koncepcji estetyzacji przestrzeni portowo-miejskiej, otwierających drogę do humanizacji krajobrazu portowego. Poniedziałkowe porozumienie jest zwieńczeniem działań podjętych wcześniej w wyniku bezpośrednich rozmów stron. Złożoność i rozległość tematu wymagały bowiem przeprowadzenia szeregu przygotowań, prezentacji, inwentaryzacji obiektów, dokumentacji fotograficzno-filmowej i zajęć warsztatowych w trakcie roku akademickiego. Ich pierwszym efektem jest zbudowana makieta wyznaczonej przestrzeni portu i model elektroniczny. Prace studentów oceniać będzie komisja konkursowa, której członkami będą przedstawiciele ZMPG SA, Miasta Gdańska oraz wszystkich trzech zaangażowanych uczelni. Wyniki konkursu poznamy na przełomie czerwca i lipca tego roku. Informacje o dokładnym terminie i miejscu ogłoszenia wyników, wystawy prac konkursowych oraz o przebiegu projektu Estetyzacji Portu w Gdańsku dostępne będą na stronie poświęconej realizacji projektu.
– Obszar objęty I etapem Projektu „Estetyzacji Portu Gdańsk” – podkreślano w trakcie uroczystości – to tereny wielce zróżnicowane pod względem swych obecnych funkcji, uroku i stanu zagospodarowania. Realizacji Projektu sprzyjać zatem powinno spojrzenie Animatorów Przestrzeni o odmiennych emocjach, nierównym doświadczeniu i w różnym wieku. Na to innowacyjne i świeże podejście bardzo liczymy.
Janusz Kasprowicz
