Organizowane od 19 lat Międzynarodowe Targi Morskie BALTEXPO są najstarszym w Polsce i jednym z najbardziej prestiżowych w Europie wydarzeń konferencyjno-wystawienniczym, poświęconym branży morskiej. Obok przedsiębiorstw posiadających przedstawicielstwa na wszystkich kontynentach globu swoje stoiska wystawili producenci specjalistycznego wyposażenia, oraz przedstawiciele małych oficyn wydawniczych. Łącznie na tegorocznej edycji targów branżowych można było zapoznać się z ofertą 281 firm oraz organizacji z 9 krajów. To rekord w dotychczasowej historii targów.
Tegoroczna edycja targów była pierwszą objętą honorowym patronatem resortowych władz. Wśród zaproszonych gości specjalnych nie zabrakło Marka Gróbarczyka, Ministra Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, oraz kluczowych partnerów zagranicznych naszego kraju. Po raz pierwszy wizytę w Gdańsku złożył Jassim Saif Ahmed Al-Sulaiti, Minister Transportu i Komunikacji Państwa Kataru. Obecni byli przedstawiciele korpusu dyplomatycznego: ambasador Królestwa Norwegii, Republiki Indonezji. Ukrainę reprezentował wiceminister Infrastruktury. Władze samorządowe na poziomie województwa reprezentował Mieczysław Struk, Marszałek Województwa Pomorskiego. Oprócz zagranicznych gości oraz delegatów władz resortowych nie zabrakło również przedstawicieli świata nauki oraz dowódców Marynarki Wojennej oraz Straży Granicznej.
W imieniu prezydenta RP Andrzeja Dudy głos zabrał Piotr Sojka, członek Narodowej Rady Rozwoju.
– Serdecznie pozdrawiam wszystkich zgromadzonych w Gdańsku na Międzynarodowych Targach Morskich Baltexpo. Już od ponad 30 lat targi są znakomitą prezentacją dorobku i możliwości firm działających w sektorze gospodarki morskiej, a także innowacyjnych rozwiązań i technologii będących dziełem polskich naukowców. Wydarzenie jest również zaproszeniem do dyskusji szerokich kręgów specjalistów. Cieszę się, że również podczas tegorocznej edycji toczyć się będzie wielowątkowa debata poświęcona nowoczesnej gospodarce morskiej. Mogę tylko pogratulować organizatorom. Dzięki ich zaangażowaniu impreza zyskała rangę największego w Polsce wydarzenia gospodarczego, związanego z morzem. W środowisku międzynarodowym targi cieszą się uznaniem i prestiżem.
Przedstawiciel prezydenta zaznaczył, że Baltexpo to impreza obrazująca potencjał i ambicje polskiej gospodarki. Zbliżająca się setna rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości przypomina o dokonaniach RP: budowie portu w Gdyni i stworzenie nowoczesnej floty. Aktywna obecność nad Bałtykiem i podniesienie naszej konkurencyjności w tym względzie, ale też wpisanie się w europejską i światową sieć współpracy przemysłowej, transportowej i logistycznej to nieodłączna część polskiej racji stanu. Prezydent z dużą satysfakcją odbiera działania zmierzające do odbudowy silnej gospodarki morskiej i przywrócenia jej miejsca w polskim systemie ekonomicznym.
Następnie głos zabrał Minister Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.
– Baltexpo to najważniejsze targi organizowane w naszym kraju. To przede wszystkim próba budowania współpracy międzynarodowej. Nasze ministerstwo stworzono aby rozbudowywać potencjał żeglugi morskiej i śródlądowej. Prace związane z ustawami (Ustawa o Aktywizacji Przemysłu Okrętowego i Przemysłów Komplementarnych), mają na celu odbudowę i rozbudowę polskiej gospodarki stoczniowej. Przed nami kolejny projekt- zielone stocznie, czyli nowoczesny, czysty recykling statków. Kolejnym elementem będzie Morski Fundusz Inwestycyjny, zapewniający stabilną gospodarkę finansową w zakresie inwestycji stoczniowych. Otwierając 19. Targi Baltexpo chciałbym życzyć udanych rozmów i owocnych spotkań biznesowych.
Następnie mikrofon przekazano Dorocie Arciszewskiej-Mielewczyk z Komisji Gospodarki Morskiej i żeglugi Śródlądowej. Posłanka mówiła o roli edukacji morskiej w wyjściu naprzeciw zapotrzebowaniom przemysłu morskiego oraz poszczególnym formom współpracy na linii państwo-polityka- świat gospodarki morskiej. Jedną ze specjalnych stref tematycznych utworzonych w przestrzeni konferencyjnej była strefa poświęcona kwestiom edukacji i pracy w przemysłach morskich. Jej twórcami byli w pierwszej kolejności młodzi ludzie. Strefa Edukacji i Pracy to strefa informacyjna, przygotowana w dużej mierze przez Młodzieżowe Forum Okrętowe .
Jej podstawowym celem jest ułatwienie kontaktu młodych absolwentów uczelni technicznych z pracodawcami.
Kulminacyjnym punktem uroczystości otwarcia targów było przemówienie gościa z dalekiego Kataru. Minister wymienił relacje łączące Gdańsk z jednym z największych portów Bliskiego Wschodu – kuwejckim Hamad jako przykład zacieśniania współpracy między naszymi krajami. Mówił o wymianie doświadczeń naukowych między uczelniami morskimi i potrzebie zacieśnienia kontaktów handlowych.
Gdy ucichły oklaski głos zabrał Mieczysław Struk, Marszałek Województwa Pomorskiego.
– To właśnie tu w Gdańsku, a także w Szczecinie i szeregu mniejszych portów skupia się polski transport morski i produkcja stoczniowa. Rosną przeładunki w morskich portach, kształcimy znakomitych specjalistów. To tutaj rozbudowywany jest transport morski i logistyka morska. W ciągu ostatnich 8 lat zatrudnienie na Pomorzu w samym tylko przemyśle stoczniowym i jachtowym wzrosło o ponad 10 tys. miejsc pracy. Przedsiębiorcy, pokarzcie tu na targach to, czym możecie się poszczycić nie tylko w Polsce, ale też poza jej granicami. Eksportujcie.
Tradycją Baltexpo jest przyznawanie specjalnej nagrody targowej Złota Kotwica wręczanej najbardziej zasłużonym przedsiębiorstwom i osobowościom branży. Honor wręczenia statuetek przypadł szefowi Krajowej Izby Gospodarki Morskiej i przewodniczącemu kapituły konkursu- Jerzemu Lewandowskiemu. W tym roku do konkursu zgłoszono 21 kandydatur w kategoriach produkt i usługa. Po wnikliwej analizie zgłoszonych projektów kapituła postanowiła przyznać wyróżnienie w kategorii produkt stoczni Remontowa Shipbuilding za serię 3 nowoczesnych promów z napędem dual fuel Salish Orca, Salish Eagle i Salish Raven. Promy Salish to jedne z najbardziej innowacyjnych jednostek tego typu na świecie. Zostały w całości zaprojektowane i zbudowane w naszym kraju. W kategorii usługa wyróżniono spółkę DNV GL Poland za inspekcje dronowe. To unikatowy w skali świata sposób dokonywania inspekcji statków po raz pierwszy obmyślony i zrealizowany właśnie w naszym kraju. W tym roku oprócz nagród Złotej Kotwicy przyznano również jedno wyróżnienie dla Wydziału Mechanicznego Politechniki Gdańskiej za dwuzadaniowy pojazd podwodny typu UUV/AUV Steel przeznaczony do celów patrolowych, związanych z infrastrukturą krytyczną. Kapituła przyznała tę nagrodę w uznaniu innowacyjności projektu, funkcjonalność pojazdu, a przede wszystkim obiecującą polską myśl techniczną.
Od 6 lat na targach przyznaje się także nagrodę w kategorii osobowość roku gospodarki morskiej. W tym roku wyróżniono kapitana żeglugi wielkiej i inżyniera Zbigniewa Sulatyckiego.
Po ceremonii wręczenia nagród zgromadzeni byli świadkami podpisania memorandum wpisującego się w polsko-katarską współpracę w obszarze gospodarki morskiej. Ceremonię poprowadził Michał Wójcik, dyrektor Departamentu Współpracy z Zagranicą Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej. Umowę zawarto między Portem Gdańsk a największym ośrodkiem Bliskiego Wschodu- portem Hamad otwartym 5 września 2017r.
Gdy minister Marek Gróbarczyk wybił symboliczną szklankę, czyli dzwon informujący o aktualnej godzinie wachty zakończyła się część oficjalna, zaś zgromadzeni goście udali się na zwiedzanie ekspozycji przygotowanych przez dziesiątki firm biorących udział w targach.
Pierwszy dzień targów minął również na debatach poświęconych przyszłości polskiego przemysłu i gospodarki morskiej.
Pierwszą debatą była dyskusja poświęcona transnarodowym synergiom w rozwoju przemysłów morskich. Jej organizatorem było Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej. Większość zgromadzonych gości była zgodna co do tego, że nasz kraj może w przyszłości odegrać znaczącą rolę w rozwoju gospodarczej współpracy międzynarodowej. By tak się stało potrzebny jest rozwój technologii ułatwiających błyskawiczny przepływ informacji a także spójna i długofalowa polityka gospodarcza państwa.
Z daleka od błysku fleszy towarzyszącemu podpisywaniu kluczowych umów o znaczeniu międzynarodowym, odbyła się dyskusja poświęcona polskiej flocie i zagadnieniom obronności morskiej. Głównym prelegentem był profesor Andrzej Makowski, który przez ostatnie 1,5 roku pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego zespołu powołanego przy Biurze Bezpieczeństwa Narodowego. Zespół zajmował się opracowaniem strategicznej koncepcji bezpieczeństwa morskiego, którą opublikował 10 lutego 2017r. w Akademii Marynarki Wojennej. Obecnie to właśnie ten dokument stanowi jedną z koncepcji rozwoju Marynarki Wojennej RP. Polska Marynarka Wojenna znajduje się obecnie na rozdrożu, między koncepcją rozwoju przedstawioną przez Biuro Bezpieczeństwa Narodowego oraz koncepcją Ministerstwa Obrony Narodowej. Od politycznych wyborów będzie zależała przyszłość rozwoju sił morskich. Zdaniem Rady Budowy Okrętów słabością polskiej Marynarki Wojennej jest nie tylko brak okrętów, brak też koncepcji użycia tego rodzaju sił zbrojnych w nowym układzie sił wytworzonym przez przystąpienie naszego kraju do NATO i UE. To główna przyczyna dotychczasowej zapaści floty. Rada będzie zatem proponować zmiany w planie modernizacji Marynarki Wojennej. Będzie również proponować aktywne wykorzystanie posiadanego potencjału sił okrętowych Marynarki Wojennej głównie poprzez służbę w zespołach sił morskich NATO. Pierwszym krokiem w tym kierunku było wysłanie rok temu ORP Kościuszko na służbę patrolową w Basenie Morza Śródziemnego. Polska Marynarka Wojenna musi również przyłączyć się do utrzymania światowego porządku na morzach i oceanach. Zadania stojące przed siłami morskimi to nie tylko obronność, ale również obecność związana z wszystkimi przestrzeniami w jakich przejawia się aktywność ludzka na morzu. Główną misją Marynarki Wojennej jest wszechstronne budowanie bezpieczeństwa państwa poprzez wspomaganie osiągania morskich celów strategicznych. W wystąpieniu zaznaczano polityczną funkcję wynikającą z posiadania floty. Rządy z pewnością będą szukały bardziej energicznych środków nacisku niż dyplomacja i mniej gwałtownych niż wojna. Z tego powodu będą rozważać użycie flot wojennych. W odróżnieniu od projektu Biura Bezpieczeństwa Narodowego koncepcja przyjęta przez Ministerstwo Obrony Narodowej sprowadza flotę tylko do działań obronnych prowadzonych za pomocą okrętów podwodnych i brzegowych instalacji obronnych. Zakłada się budowę 4 okrętów podwodnych. Ten plan jest często krytykowany.
– Bezpieczeństwo morskie oraz Marynarka Wojenna są zakładnikami układu składającego się z morskiego przemysłu obronnego, marynarki wojennej oraz decydentów politycznych i wojskowych. W tej konfiguracji to właśnie flota jest najsłabszym ogniwem mającym najmniej do powiedzenia. Wraz z nią przegrywa bezpieczeństwo morskie kraju z partykularnymi interesami zachodzącymi między wspomnianymi decydentami a przemysłem okrętowym. W tym układzie zapominano o konieczności znalezienia balansu między bezpieczeństwem a korzyściami szeroko pojętego morskiego przemysłu obronnego. Marynarkę wojenną trapi konieczność wspierania polskich stoczni, najczęściej najsłabszych zakładów, beneficjentów systemu podtrzymywania przy życiu kolejnymi zaliczkami- konkludował prelegent.
Opracował Maciej Ostrowski
