Województwo zachodniopomorskie umocniło się na najnowszej mapie transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T. Porty w Szczecinie i Świnoujściu jako jedyne w Polsce znajdą się zarówno na liście portów morskich, jak i portów śródlądowych transeuropejskiej sieci transportowej.
W grudniu 2012 r. zakończono kolejny etap rewizji wytycznych wspólnotowych w sprawie rozwoju sieci TEN-T. Akt prawny w sprawie unijnych wytycznych dla sieci TEN-T (rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie unijnych wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej) wejdzie w życie w roku 2014 i będzie obowiązywać przez kolejne 10 lat. Zmiany dotyczące województwa zachodniopomorskiego nastąpiły w wyniku inicjatyw podejmowanych przez Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego, Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej oraz członków Parlamentu Europejskiego po opublikowaniu w październiku 2011 roku Wniosku do Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie unijnych wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej.
– Wprowadzenie kolejnych korzystnych dla naszego województwa zmian było możliwe tylko i wyłącznie dzięki zainteresowaniu wielu osób z różnych instytucji na poziomie unijnym, krajowym i regionalnym – podkreśla marszałek województwa zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz.
Włączenie osi Szczecin/Świnoujście – Poznań – Wrocław – Ostrava do jednego z transeuropejskich korytarzy sieci bazowej oznacza zapewnienie dopłat z instrumentu „Łącząc Europę” w wysokości aż do 85% kosztów projektu. Umożliwi to konieczną rozbudowę infrastruktury kolejowej i drogowej oraz połączenie portów w Szczecinie i Świnoujściu z zapleczem.
– Uwzględnienie przez Komisję Europejską odcinka Szczecin/Świnoujście – Poznań – Wrocław – Ostrawa w korytarzu Bałtyk – Adriatyk wiąże się z nabyciem prawa do pozyskania środków na poprawę parametrów drogi kolejowej E59, a przez to na bardziej dynamiczny rozwój gospodarczy i społeczny nie tylko województwa zachodniopomorskiego, ale również dwóch innych regionów Polski Zachodniej – województw wielkopolskiego i dolnośląskiego. Zgodnie z założeniami Unii Europejskiej korytarz transportowy Bałtyk – Adriatyk nr I stanowić ma jedną z głównych arterii transportowych Europy – zaznacza marszałek Olgierd Geblewicz, komentując nowy układ TEN-T. – Daje to województwu kolejne możliwości wykorzystania morskiej specyfikacji regionu jako motoru rozwoju gospodarczego w obszarze Morza Bałtyckiego oraz miejsca implementacji nowoczesnych rozwiązań. Rozwiązań z jednej strony podkreślających znaczenie Szczecina jako strategicznego węzłowego punkt w transeuropejskiej sieci transportowej, z drugiej zaś stolicy województwa ukierunkowanego na innowacyjne rozwiązania zdeterminowane potrzebami obecnej sytuacji w sektorze morskim.
Zaktualizowany układ Korytarza Bałtyk – Adriatyk z uwzględnieniem linii kolejowej E59 i portów w Szczecinie oraz Świnoujściu został zgłoszony przez Ministerstwo Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej (MTBiGM) w ramach negocjacji z Komisją Europejską w trybie rewizji wytycznych UE dot. sieci TEN-T w 2012 r. Poprawka ta została zaakceptowana przez Komisję Europejską, a następnie zgłoszona po raz kolejny podczas posiedzenia Komisji Transportu i Turystyki Parlamentu Europejskiego wnioskiem 11 polskich posłów. Planowany przebieg Korytarza obrazuje mapa przygotowana przez Komisję Europejską (patr zdjęcie).
Na prośbę Województwa Zachodniopomorskiego, Ministerstwo Transportu potwierdziło wolę podjęcia inicjatywy konsultacji w sprawie statusu i wdrażania zadań infrastrukturalnych w Korytarzu Bałtyk – Adriatyk w kontekście połączenia przez Świnoujście/Szczecin. Zarekomendowano również włączenie się Województwa Zachodniopomorskiego do współpracy na rzecz rozwoju Korytarza Bałtyk – Adriatyk, która jest obecnie realizowana między innymi przez siedem polskich województw oraz regiony z Czech, Austrii, Włoch oraz Słowacji.
– Zaproponowane przez instytucje unijne zmiany mogą przyczynić się do tego że województwo zachodniopomorskie będzie lepiej widoczne i zwiększy swoje znaczenie na rynku transportowym UE, przez co ułatwione będzie pozyskiwanie ładunków przez porty regionu – z satysfakcją stwierdza z kolei wicemarszałek województwa zachodniopomorskiego Wojciech Drożdż.
Sektor morski jest jedną z najważniejszych branż w naszym województwie, wypracowującą znaczącą część dochodu i dający zatrudnienie tysiącom mieszkańców naszego regionu. Zachodniopomorski samorząd cieszą wiec nowe możliwości wspierania działań na rzecz rozwój gospodarki morskiej – nie ma wątpliwości Wojciech Drożdż – we wszystkich aspektach tej branży.
– Obok inwestycji infrastrukturalnych ważnymi zadaniami stojącymi przed województwem jest wspieranie inwestycji w badania i innowacje, zwiększenie poziomu zatrudnienia w sektorze morskim oraz lepsze wykorzystanie potencjału siły roboczej. Stworzenie raportów pokazujących możliwość zwiększenia innowacyjności branży czy pokazanie wyzwań kompetencyjnych to cele projektów, które województwo chce podjąć w nadchodzących miesiącach – zapowiada wicemarszałek Wojciech Drożdż.
Polscy europosłowie zgłosili także drugą poprawkę wskazującą, że Korytarz Bałtyk – Adriatyk powinien prowadzić również przez Zieloną Górę – jako miasto przebiegu Środkowoeuropejskiego Korytarza Transportowego. Uwzględnienie Zielonej Góry miało ułatwić włączenie do projektów objętych Korytarzem trasy CE59 (wraz z przebiegającą przez Poznań trasą E59). Jednakże poprawka ta nie została przyjęta ze względu na brak możliwości zapewnienia modernizacji linii CE59 do prędkości 200 km/h w perspektywie roku 2030. Kolejne starania dotyczące wpisania tej linii do sieci bazowej zostaną podjęte podczas następnej rewizji sieci TEN-T w roku 2020.
W dokumencie opublikowanym w październiku 2011 roku nie sprecyzowano listy portów śródlądowych o międzynarodowym znaczeniu. Wskazano jedynie, że do sieci portów śródlądowych stanowiących część sieci kompleksowej, należeć będą porty o rocznej wielkości przeładunku ponad 500 000 ton. W wyniku uwag zgłoszonych przez MTBiGM porty w Szczecinie i Świnoujściu, jako jedyne w Polsce znajdą się zarówno na liście portów morskich, jak i portów śródlądowych transeuropejskiej sieci transportowej.