Impuls, do powstania Morskiej Energetyki Wiatrowej w Polsce
Dyskusje na temat budowania morskich farm wiatrowych w polskiej strefie ekonomicznej na Bałtyku, zaczęły się w 2021 r. m. in. w ramach Zarządu Zachodniopomorskiego Klastra Morskiego (ZKM). Oceniono nowe regulacje prawne dotyczące budowania morskich farm w polskiej strefie ekonomicznej oraz ich wpływ na możliwy rozwój sektora MEW w regionie. W efekcie Zarząd ZKM uznał za konieczne zaangażowanie się w ten sektor przez sam klaster i środowisko Pomorza Zachodniego.
Na regulacje wprowadzone w 2021 r. polska gospodarka morska czekała kilkanaście lat. Lat straconych w stosunku choćby do Danii, W. Brytanii, Niemiec czy Niderlandów. Reakcja na te zmiany takich firm jak Orlen, PGE, RWE, Polenergia i OW Offshore, gotowych w szybkim tempie, jak na unijne realia inwestycyjne, zbudować farmy wiatrowe w polskiej strefie ekonomicznej pokazała, że powstanie u nas nowy sektor gospodarki – Morska Energetyka Wiatrowa (MEW).
Trzy ostatnie lata pracy inwestorów udowodniły, mimo kreślenia przez wielu czarnych scenariuszy, że uda się zrealizować pierwszy etap polskiej MEW (Morskiej Energetyki Wiatrowej) z planem 5,9 GW mocy zainstalowanej w kilku farmach wiatrowych na Ławicy Słupskiej.
Budowa tych farm to miliardy złotych do zainwestowania w gospodarce celem stworzenia łańcuchów dostaw, zarówno dla etapu budowy jak i późniejszej eksploatacji każdej z farm (circa 25 lat). A planowane są kolejne etapy z konkretnymi lokalizacjami (w rządowych dokumentach mowa jest o ponad 17 GW mocy zainstalowanej do 2040 roku). Te łańcuchy mogą powstać u nas albo w Chinach jak w fotowoltaice. A my chcemy aby powstały u nas.
Nowy sektor jako nowy impuls rozwoju regionu.
W 2021 roku, z inspiracji ZKM i mojej, rozpoczęto w regionie realizację dwóch programów dotyczących MEW: Szczecin_Offshore 2025 (SzczOff_25) i Zachodniopomorskie_Offshore 2027 (ZachOff_27).
Szczecin_Offshore 2025 (SzczOff_25)
Pierwszy program, zaakceptowany przez Miasto Szczecin i realizowany przez ARMS (Agencja Rozwoju Metropolii Szczecińskiej), rozpoczęliśmy od opracowanej przeze mnie inwentaryzacji stanu MEW w regionie – „Potencjał Metropolii Szczecińskiej oraz regionu zachodniopomorskiego w sektorze morskiej energetyki wiatrowej – stan na koniec 2021”.
Inwentaryzacja stanu MEW w regionie wpisała się w działania mające na celu pozyskanie przez Miasto Szczecin inwestorów z sektora MEW i równoległe do tego działania dotyczące wsparcia rodzimych przedsiębiorstw zainteresowanych tym sektorem.
Zachodniopomorskie_Offshore 2027 (ZachOff_27)
Drugi program (ZachOff_27), wdrożony został przez Urząd Marszałkowski W. Zachodniopomorskiego, przy współudziale miast Szczecin, Kołobrzeg, Darłowo oraz ZKM (20 września 2021 r podpisany został List intencyjny dotyczący wspólnych działań na rzecz rozwoju MEW w regionie). W ramach programu wykonany został z kolei raport „Potencjał Województwa Zachodniopomorskiego w zakresie rozwoju europejskiego, w tym polskiego sektora morskiej energetyki wiatrowej”, który potwierdził, że możemy stać się w ciągu kilkunastu lat bałtyckim hubem wind offshore.
Oczywiście raportowi towarzyszyło szereg aktywności podobnych jak w SzczOff_25 ale w skali województwa.
Kto współtworzy zachodniopomorski hub morskiej energetyki wiatrowej?
Przykładowym efektem aktywności samorządów, uczelni, IOB (Instytucji Otoczenia Biznesu), samego biznesu są inwestycje w regionie ważnych w morskiej energetyce wiatrowej graczy. Polska TELE-FONIKA Kable SA, hiszpański Windar Renovables, duński Vestas, i znowu polski Orlen Neptun budują w Szczecinie i Świnoujściu. Równolegle powiązania biznesowe w łańcuchach dostaw MEW rozwijają od lat działające w naszym województwie (kapitały rodzime i międzynarodowe) firmy takie, jak:
- KK Wind Solution,
- Liftra,
- LM Wind Power Blades,
- Konsberg,
- Gotech,
- Smulders,
- JW. Steel Construction i inne nie wymienione.
Co ważne część z tych firm to dostawcy pierwszego i drugiego rzędu w łańcuchach dostaw MEW, choćby dla Orlenu budującego morską farmę wiatrową Baltic Power, która jako pierwsza w Polsce ma zostać podłączona do sieci w 2026 roku z mocą zainstalowaną 1,2 GW.
Konglomerat nowych inwestorów i rodzimych firm kreuje rozwój naszego kompleksu przemysłowo-logistycznego MEW. Rozwój ten wspierają:
- samorządy – od marszałkowskiego po gminne),
- IOB, w tym szczególnie Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej i Zachodniopomorski Klaster Morski,
- banki – na czele z BGK Oddział Regionalny,
- uczelnie – Politechnika Morska w Szczecinie, Zachodniopomorski Uniwersytet Techologiczny w Szczecinie i Politechnika Koszalińska.a
Razem tworzymy Zachodniopomorskie Środowisko Offshore (WOE_2027), które jest sieciową formą powiązań gospodarczych i administracyjnych, gdzie celem jest wykreowanie europejskiego hubu morskiej energetyki wiatrowej.
Po trzech latach działania jesteśmy na pewno na dobrej drodze do realizacji tego celu. W kolejnych artykułach opiszę działania już zrealizowane i planowane, które doprowadzą nas do HUBU MEW.
Najbliższe dwa wydarzenia naszego huba
16 października w Szczecinie odbędą się warsztaty „Zachodniopomorski hub wiatrowy” a 17 października konferencja „Baltic Windustry 2024” (na Politechnice Morskiej w Szczecinie). Oba wydarzenia są skierowane do sektora gospodarki morskiej i energetyki wiatrowej, w tym morskiej energetyki wiatrowej, wpisując się w kreowane od trzech lat Zachodniopomorskie Środowisko Offshore (WOE_2027).
Zapraszamy do udziału w wydarzeniach i współtworzenia jakże istotnego sektora gospodarki naszego regionu:
– „Zachodniopomorski hub wiatrowy” (16 października 2024),
– „Baltic Windustry 2024” (17 października 2024).
Z pozdrowieniami
dr inż. Andrzej Montwiłł