Prezentujemy treść listu wysłanego do Zarządu Funduszu Rozwoju Spółek S.A. (ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa) dotyczącego zamiaru likwidacji stoczni MSR GRYFIA w Świnoujściu.
„Szanowni Państwo,
Zachodniopomorski Klaster Morski, z siedzibą w Szczecinie, działając w formie stowarzyszenia zrzesza blisko 80 podmiotów gospodarki morskiej Pomorza Zachodniego, działających w różnych sektorach lecz głównie w sektorze stoczniowym. Firmy skupione w Klastrze to w znacznej liczbie małe i średnie przedsiębiorstwa, które są kooperantami dużych przedsiębiorstw, w tym tych działających w naszym regionie. Przedsiębiorstw takich jak MSR GRYFIA S.A., której Państwo, jako Fundusz Rozwoju Spółek S.A., jesteście większościowym akcjonariuszem.
Zgodnie z przedstawianą przez Państwa misją, obecnie wszelkie działania podejmowane przez FRS S.A. pozostają w ścisłym związku z założeniami rządowej „Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020” (z perspektywą do 2030 r.) oraz wytycznymi i decyzjami właścicielskimi podejmowanymi przez Państwa. Jak rozumiemy działalność FRS S.A. ma wspomagać rozwój krajowego przemysłu stoczniowego, gdzie strategia rozwoju w tym zakresie zapisana jest w jednym z flagowych programów rządowych pn. „Nowoczesne produkty przemysłu okrętowego”. Strategii, której zapisy wskazują na konieczność realizacji szeregu działań wspierających rozwój obszarów bezpośrednio powiązanych z gospodarką morską, w tym okrętową. Istotnym elementem Strategii jest projekt „Batory”, którego celem miało być stymulowanie rozwoju gospodarki morskiej i przemysłu stoczniowego (w zakresie projektowania, technologii i budowy nowych jednostek pływających i konstrukcji morskich oraz ich recyklingu) w oparciu o nowe technologie, innowacje i specjalizacje o wysokiej wartości dodanej. Jak wielokrotnie podkreślano FRS S.A. i MSR GRYFIA S.A. miały być w gronie istotnych beneficjentów programu Batory poprzez udział w czterech jego autonomicznych częściach: budowa promów, Innoship, I-offshore i Zielona Stocznia.
W świetle powyższego branża gospodarki morskiej w naszym regionie z dużym zaniepokojeniem przyjęła informację o rozpoczęciu w ostatnich tygodniach procesu przetargowego dot. zbycia nieruchomości, stanowiących elementy składowe zorganizowanej części przedsiębiorstwa MSR GRYFIA SA Oddział w Świnoujściu. Początkowo termin składania ofert wyznaczony był na dzień 5.11.2020 r., jednak został on zmieniony na 30.11.2020 r. Nieruchomości te (prawo użytkowania wieczystego 5 działek oraz prawo własności posadowionych na nich zabudowań) zostały oszacowane na kwotę 58.000.000 zł z zastrzeżeniem, że przyszły nabywca nie będzie mógł prowadzić na sprzedawanych nieruchomościach działalności stoczniowej. Z informacji uzyskanych przez Klaster wynikają ponadto sygnały, że MSR GRYFIA S.A. zamierza także zlikwidować miejsca pracy ponad 200 osób, zatrudnionych w tym przedsiębiorstwie w Świnoujściu.
Jak wynika z Państwa dokumentów oraz ogólnie obowiązujących przepisów finansowy, udział FRS S.A. w realizacji przedsięwzięć gospodarczych w powyższym zakresie ma opierać się na zasadach w pełni rynkowych, komercyjnych, przy wykluczeniu wszelkich elementów, które mogłyby skutkować uznaniem działań finansowych FRS S.A. za niedozwoloną pomoc publiczną.
W tych okolicznościach wątpliwości członków Klastra budzą:
1. Plan likwidacji stoczni remontowej w Świnoujściu; w ocenie podmiotów branżowych może to być podmiot nieźle zarządzany i dobrze radzący sobie na rynku silnej stoczniowej konkurencji; natomiast sprzedaż w zaproponowanym trybie jedynie działek a nie zorganizowanej części przedsiębiorstwa spowoduje:
a. likwidację ponad 200 stoczniowych miejsc pracy,
b. likwidację lub ograniczenie łańcucha dostaw i podwykonawstwa wobec tego zakładu dla ponad 100 kooperantów, co może skutkować likwidacją kolejnych miejsc pracy w regionie zachodniopomorskim;
c. faktyczne zakończenie działalności stoczniowej w Świnoujściu i dalsze osłabienie sektora stoczniowego Pomorza Zachodniego;
2. Procedura sprzedaży samych nieruchomości (bez infrastruktury stoczniowej i zakazem konkurencji), która uniemożliwia dalsze prowadzenie działalności stoczniowej w tym miejscu (z zatrudnieniem wyszkolonej i dobrze przygotowanej kadry);
3. Określenie wartości tak opisanego przedmiotu sprzedaży na kwotę 58.000.000 zł, która wydaje się być wartością nierynkową i co najmniej zawyżoną, co może nosić znamiona pomocy publicznej jeśli rzeczone nieruchomości nabędzie Zarząd Morskich Portów Szczecin i Świnoujście S.A. (a takie sygnały do nas docierają) mający ustawowe prawo pierwokupu sprzedawanych nieruchomości gruntowych i status spółki użyteczności publicznej;
4. Pogarszająca się sytuacja finansowa MSR GRYFIA S.A. (strata netto spółki w 2019 r. to kwota 8.875.672,37 zł – co wynika z KRS – ma być pokryta z przyszłych zysków; tyle że łączna strata z ostatnich lat przekracza co najmniej 30.000.000,00 zł) połączona z wyprzedażą jej majątku po zawyżonych cenach na rzecz innej spółki zarządzanej przez Skarb Państwa musi prowadzić do poważnych wątpliwości co do zamiaru udzielenia niedozwolonej pomocy publicznej. Taki zabieg z jednej strony w sposób nierynkowy czysto teoretycznie wzmocni (choćby jedynie okresowo) zakład MSR GRYFIA S.A. w Szczecinie, a z drugiej strony – zmusi ZMPSiŚ S.A. do zakupu ww. nieruchomości po zawyżonej cenie z publicznych środków.
W imieniu Klastra, uprzejmie prosimy o przenalizowanie i wyjaśnienie powyższych uwag i wątpliwości. Zależy nam na zrównoważonym i racjonalnym rozwoju sektora gospodarki morskiej w regionie, jak i na rozwoju każdego przedsiębiorstwa, gdyż związane są z tym kontrakty i stoczniowe miejsca pracy, co przedkłada się na rozwój całego regionu i podnoszenie konkurencyjności zachodniopomorskiego sektora stoczniowego.
Doceniamy wspierane przez Skarb Państwa inwestycje portowe (w tym pogłębienie toru wodnego) oraz planowane inicjatywy (w zakresie rozbudowy niezbędnej infrastruktury transportowej oraz budowy nowego terminala kontenerowego).
Stoimy jednak na stanowisku, że decyzja o sprzedaży ww. nieruchomości oraz likwidacja stoczni w Świnoujściu we wskazanym powyżej trybie w sposób istotny podważy nie tylko zasady rynkowej konkurencji, ale i będzie miała istotny wpływ na stan zachodniopomorskiej gospodarki morskiej jako takiej.
Tym listem deklarujemy gotowość do współpracy w zakresie utrzymania działalności stoczniowej w Świnoujściu jak i innych działań, które pozwolą na rozwój działalność stoczniowej i offshore w regionie zachodniopomorskim. Jako Zachodniopomorski Klaster Morski mamy duże doświadczenie w działaniach na rzecz pozyskiwania funduszy unijnych dla firm stoczniowych, integrowania środowiska stoczniowego a członkowie Klastra mają szerokie kontakty z sektorem stoczniowym w Europie budując, w różnym stopniu zaawansowania, jednostki pływające i kooperując z szeregiem firm stoczniowych i offshore.
Z poważaniem,
W imieniu Zarządu
Prezes Zarządu
Dr inż. Andrzej Montwiłł”
